ಮೊಹರಂ ಇದು ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ವರ್ಷದ ಮೊದಲ ತಿಂಗಳ ಅಂತಿಮ ದಿನವಾಗಿದೆ. ಮೊಹರಂನ ೧೦ನೇ ದಿನ ಅಥವಾ ೧೦ನೇ ದಿನವನ್ನು ಯೌಮ್-ಎ- ಅಶುರಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ದಿನ ಶೋಕ ದಿನವಾಗಿದ್ದು, ಇಸ್ಲಾಂಮಿಕ್ ವರ್ಷದ ಪ್ರಾರಂಭದ ತಿಂಗಳಾಗಿದೆ. ಮೊಹರಂ ಆಚರಿಸುವ ತಿಂಗಳು ಆ ತಿಂಗಳ ಕೊನೆಯ ದಿನಗಳಾಗಿವೆ ಹಾಗೂ ಇಸ್ಲಾಂಮಿಕ್ ಧರ್ಮದ ಸಂಸ್ಥಾಪಕರ ಹುತಾತ್ಮರ ತ್ಯಾಗವನ್ನು, ಭಕ್ತಿ ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ ಸ್ಮರಿಸುವ ಪವಿತ್ರ ಹಬ್ಬ ವಾಗಿದೆ.
ಈ ಹಬ್ಬದಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಮುದಾಯ ಹುತಾತ್ಮರ ಅಗಲಿಕೆಗೆ ಶೋಕಿಸುತ್ತದೆ. ಪವಿತ್ರ ರಂಜನ್ ನಂತರ ಮುಸ್ಲಿಂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಮೊಹರಂ ಒಂದು ಪವಿತ್ರ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ. ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಮೊಹರಂ ತಿಂಗಳಿನಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾ ಗುತ್ತದೆ. ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಹಬ್ಬ ಈದ್ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ . ಅದರ ನಂತರ ಎರಡನೇ ದೊಡ್ಡ ಹಬ್ಬ ಮೊಹರಂ ಆಗಿದ್ದು, ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಪ್ರಕಾರ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನವರಿ ಮೊದಲ ತಿಂಗಳು, ಹಾಗೆಯೇ ಇದು ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮದ ಆರಂಭದ ತಿಂಗಳು.
ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಪವಿತ್ರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಕುರಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಗಮ್ ತಿಂಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದರ ನಂತರ ರಂಜನ್‌ನ ಎರಡನೇ ತಿಂಗಳು ಇರುತ್ತದೆ. ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಅನ್ನು ಹಿಜ್ರಿ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಇಸ್ಲಾಂಮಿಕ್ ವರ್ಷದ ಮೊದಲ ತಿಂಗಳ ಕೊನೆಯ ದಿನವೇ ಮೊಹರಂ ಆಗಿದೆ, ಇದು ರಂಜನ್ ತಿಂಗಳ ನಂತರ ಎರಡನೇ ಪವಿತ್ರ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡದು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಂಬಿಕೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ವರ್ಷವು ೬೨೨ ಎಡಿ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಮತ್ತು ಇಂದಿಗೂ ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಜನರು ತಮ್ಮ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಪ್ರಕಾರ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಮೊಹರಂ ಹಬ್ಬದ ಇತಿಹಾಸ:
ಈ ಕಥೆಯು ಕ್ರಿ.ಪೂ. ೬೨೨ರ ಹಿಂದಿನದು, ಮೊಹರಂ ತಿಂಗಳ ಮೊದಲ ದಿನದಂದು ಪ್ರವಾದಿ ಮುಹಮ್ಮದ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಸಹಚರರು ಮೆಕ್ಕಾ ಮಸೀದಿಯಿಂದ ಮದೀನಾಕ್ಕೆ ಹೋಗಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಹಜರತ್ ಇಮಾಮ್ ಹುಸೇನ್ ಜಿ ಅವರು ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಣವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿzರೆ ಎಂದು ಉಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ತಮ್ಮ ತ್ಯಾಗ-ಬಲಿದಾನ ಮಾಡಿದ ಆ ದಿನವು ಮೊಹರಂ ತಿಂಗಳ ೧೦ನೇ ದಿನವಾಗಿತ್ತು. ಇದನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ಮುಸ್ಲಿಂ ಜನರು ಶೋಕ ಎಂದು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅಂದಿನಿಂದ ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಮೊಹರಂ ಅಂದರೇನು.!?
ಮೊಹರಂ ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮದ ಎರಡನೇ ಪವಿತ್ರ ತಿಂಗಳು, ಮತ್ತು ಮೊದಲ ರಂಜನ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಸ್ಲಾಂಮಿಕ್ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಪ್ರಕಾರ ಆಯಾ ವರ್ಷದ ಪ್ರಾರಂಭದ ದಿನವೇ ಮೊಹರಂ.
ಹಬ್ಬದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಹಿನ್ನಲೆ: ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮದ ಪ್ರವಾದಿ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಅವರ ಮೊಮ್ಮಗ ಇಮಾಮ್ ಹುಸೇನ್ ಜಿ ಅವರ ಹುತಾತ್ಮತೆಯನ್ನು (ಸಾವು) ಹೊಂದಿದ್ದು ಈ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿಯೇ ಮುಹರಮ್ ಅನ್ನು ಶೋಕಾಚರಣೆಯ ತಿಂಗಳು ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅದೇ ಶೋಕಾರ್ಥವಾಗಿ, ಇಂದಿಗೂ ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮದ ಜನರು ಈ ದಿನದಂದು ಇಡೀ ನಗರದಲ್ಲಿ ಮೆರವಣಿಗೆಗಳು ಮತ್ತು ತಾಜಿಯಾಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ದಿನ ನಮ್ಮ ಇಮಾಮ್ ಹುಸೇನ್ ಜೀ ಹುತಾತ್ಮರಾದರು ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಅವರು ಸ್ವತಃ ಹೊಡೆದುಕೊಂಡು ದುಃಖಿಸುತ್ತಾರೆ
ಇಮಾಮ್ ಹುಸೇನ್ ಹುತಾತ್ಮರಾದ ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮದ ಶಿಯಾ ಮುಸಲ್ಮಾನರ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ಎಲ್ಲರೂ ಕಪ್ಪು ಬಟ್ಟೆ ಧರಿಸಿ ಬೀದಿಗಿಳಿದು ಮೆರವಣಿಗೆ ನಡೆಸಿ ಸಂದೇಶ ಸಾರುತ್ತಾ ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮದ ಮಾನವೀಯತೆ ಕಾಪಾಡುವ ಭರದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಹುಸೇನ್ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಇಂದು ಅಶುರಾ ದಿನ, ಅಂದರೆ ಶೋಕಾಚರಣೆಯ ದಿನ ಮತ್ತು ಅವನ ನೆನಪಿಗಾಗಿ, ತಾಜಿಯಾವನ್ನು ಸಹ ಹೊರತೆಗೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮವಿರುವ ಪ್ರಪಂಚದ ಎ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಪ್ರಪಂಚದ ಎ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದೇ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಪ್ರಕಾರ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ
ಈ ಬಾರಿ ಮೊಹರಂ ಹಬ್ಬ ೨೦೨೩ರಲ್ಲಿ ಶನಿವಾರ, ಜುಲೈ ೨೯ ರಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಧರ್ಮದ ಮೊದಲ ಪವಿತ್ರ ತಿಂಗಳು ಮೊಹರಂ ಜುಲೈನಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿದೆ.
ಅಶುರಾ ಮೊಹರಂನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಇತರ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಪದ್ಧತಿಗಳಿಂದ ಬಹಳ ವಿಭಿನ್ನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಶೋಕದ ತಿಂಗಳು ಹಾಗಾಗಿ ಈ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಹಬ್ಬವಿಲ್ಲ. ಅಶುರಾ ದಿನದಂದು, ಇಮಾಮ್ ಹುಸೇನ್ ಅವರ ಹುತಾತ್ಮರ ನೆನಪಿಗಾಗಿ, ಭಾರತ ಸೇರಿದಂತೆ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಶಿಯಾ ಮುಸ್ಲಿಮರು ಕಪ್ಪು ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿ ಮೆರವಣಿಗೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿ ಜನರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಸಂದೇಶವನ್ನು ತಲುಪಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಇಸ್ಲಾಂ ಮತ್ತು ಮಾನವೀಯತೆಗಾಗಿ ಹುಸೇನ್ ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಣವನ್ನೇ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದ್ದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಈ ದಿನವನ್ನು ಅಶುರಾ ಅಂದರೆ ಶೋಕದ ದಿನ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನ ಅವರ ತ್ಯಾಗವನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ತಾಜಿಯಾವನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಸೌಹಾರ್ದತೆ ಬೆಸೆಯುವ ಹಬ್ಬ: ಮೊಹರಂ ನಾಡಿನ ಬಹುತೇಕ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ- ಮುಸ್ಲೀಂ ಬಾಂಧವರೆಲ್ಲರೂ ಒಟ್ಟಾಗಿ, ಹಬ್ಬದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ, ಹಬ್ಬದ ಪ್ರಾರಂಭದಿಂದ ಹಬ್ಬದ ಅಂತಿಮ ದಿನದ ಅಂತಿಮ ಕ್ಷಣದವರೆಗೂ, ಹಿಂದೂ-ಮುಸ್ಲೀಂ ಧರ್ಮ ದವರೆಲ್ಲರೂ ಸಮಾನರಾಗಿ ಸಕ್ರೀಯವಾಗಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡು ಹಬ್ಬ ಯಶಸ್ವೀಯಾಗಿ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆಯಾ ಧರ್ಮದ ನಿಯಮಗಳನುಸಾರ ಹಿಂದೂ ಮುಸ್ಲೀಂ ಸಮುದಾಯದವರು ಒಟ್ಟಾಗಿದ್ದು, ಸೌಹಾರ್ದತೆ ಶ್ರದ್ಧಾ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಆಚರಿಸುವ ತುಂಬಾ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಹಬ್ಬ ಮೊಹರಂ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ.
ನಮ್ಮ ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಮೊಹರಂ ಹಬ್ಬ ಹಿಂದೂ-ಮುಸ್ಲೀಂರಲ್ಲಿ, ಪರಸ್ಪರ ಸೌಹಾರ್ಧತೆಯನ್ನು ದುಪ್ಪಟ್ಟುಗೊಳಿಸಿ ಮತ್ತಷ್ಟು ಭಾಂದವ್ಯ ಬೆಸೆಯುವ ಪವಿತ್ರ ಹಬ್ಬವೂ ಆಗಿದೆ.
(ಮಾಹಿತಿಯ ಮೂಲ: ಧರ್ಮದ ಹಿರಿಯ ಮೌಲಾನಾಗಳಿಂದ)
ವಿ.ಜಿ. ವೃಷಭೇಂದ್ರ,
ಕೂಡ್ಲಿಗಿ., ೯೦೦೮೯೩೭೪೨೮